AZE| Persian | درباره ما| درباره سفارت | تماس با ما
بعضی از نیروها می خواهند در روابط ایران – آذربایجان ایجاد خلل کنند، بر آن لکه وارد و یا مشکلی را بیافرینند اینگونه نیروها در هر جایی وجود دارند، در کشورهای دیگر نیز هستند، در ایران و آذربایجان نیز وجود دارند. قسمت چهارم – عناصر ثالث پس از استقلال جمهوری آذربایجان؛ سیاست راهبردی ایران که بر مبنای احترام به استقلال جمهوری آذربایجان و حمایت از تمامیت ارضی این کشور بود، روز به روز سرعت بیشتری می گرفت و روابط استراتژیک دو کشور به نفع دو ملت مسلمان دنبال می شد.آقای حیدر علی اف که این روزها نودمین سالگرد تولد او در جمهوری آذربایجان گرامی داشته می شود،بسیاربه تحکیم مناسبات باکو و تهران علاقمند بود و قاطعانه با کسانیکه در صدد ایجاد مانع در روابط دوستانه دو کشور بودند، مخالفت می کرد. واقعیت این است که در طول تاریخ مناسبات ایران و جمهوری آذربایجان ،عناصر ثالث، برخی با انگیزه های قومگرایانه و برخی به تحریک قدرت های خارج از منطقه، به دنبال اخلال در روابط دو کشور بوده اند.ناگفته نماند که بقایای این عناصر هنوز به دنبال تحقق اهداف خود هستند،اگرچه بارها درایت مسئولین ایرانی و آذری دسایس آن ها را خنثی کرده است. آقای حیدر علی اف در دوره زمامداری خود،هشیارانه تحرکات این عناصر را زیر نظر داشت و به آنان می خواست ، از اقداماتی که موجب ضربه زدن و لطمه وارد آوردن بر منافع حیاتی دو کشور می شود، اجتناب ورزند. " در آذربایجان برخی نیروها و دوایر وجود دارند که در جهت معکوس حرکت می کنند. این به سود ملت آذربایجان نیست بلکه به زیان آن هاست. اگر بخواهیم عادلانه قضاوت کنیم اینها در جامعه ایران و از جمله در میان رهبران ایران نارضایتی ایجاد می کنند. ما در این رابطه یکی دو بار صحبت کرده ایم. من فرامین معینی را صادر کرده ام اما متاسفانه آنها رعایت نمی کنند" دو کشور ایران و آذربایجان در ابعاد فرهنگی، دینی، مذهبی، تاریخی و تمدنی در کنار منافع منطقه‌ای و همجواری، اشتراکات متعددی دارند. طبیعتا با توجه به این اشتراکات، انتظارها از روابط این دو کشور هم بیشتر است. در عین حال همسایگی و دارا بودن مرزهای طولانی موجب برخی اختلاف نظرها می شود.البته اختلاف نظر بین کشورهای همسایه ، امری غیر معمو ل و دور از انتظار نیست. مهم آن است که تلاش شود ضمن جلوگیری از تبدیل اختلافات به چالش، به گونه‌ای مدیریت شود که از اختلاف دیدگاه‌ها کاسته شده و بر نقاط تفاهم افزوده شود. در طول سال های گذشته در سایه مساعی رهبران آگاه و مقامات رسمی دو کشور، عوامل ثالث کمتر در تحقق اعداف خود موفق شده اند. آقای حیدر علی اف نیز با علم به این موارد، اعتقاد داشت که برخی از کشورها و عوامل داخلی آن ها، مخالف مناسبات ایران و جمهوری آذربایجان هستند. مصاحبه ایشان با روزنامه رسپوبلیکا، 13 فوریه سال 2000 شماره 772 ،موید این دیدگاه است. " در ایران همه می دانند که آذربایجان همیشه دوست ایران بوده است اکنون نیز دوست اوست و در آینده نیز خواهد بود بعضی از نیروها می خواهند در روابط ایران – آذربایجان ایجاد خلل کنند، بر آن لکه وارد و یا مشکلی را بیافرینند اینگونه نیروها در هر جایی وجود دارند، در کشورهای دیگر نیز هستند، در ایران و آذربایجان نیز وجود دارند. این را هم در ایران می دانند و هم ما در آذربایجان می دانیم .اما من به عنوان رئیس جمهور آذربایجان می خواهم به اطلاع برسانم که هیچ نیرویی نمی تواند روابط دوستانه و برادرانه میان ایران – آذربایجان را برهم بزند." آقای حیدر علی اف به خوبی می دانست که عناصر ثالث نه دوست ایران و نه دوست جمهوری آذربایجان هستند .آن ها با ترفندهای رسانه ای خود به برخی شایعات دامن می زنند و از بعضی زمینه های احساسی، عاطفی و تاریخی سوء استفاده می کنند. گاهی در باکو با خیال پردازی موضوع موهوم آذربایجان جنوبی را مطرح می کنند و گاهی در تهران از چشمداشت ایران به خاک آذربایجان سخن می گویند که هیچکدام از این ادعاها درست نیست و زمینه اجرائی ندارد. "همه اینها نیروهای توطئه گر می باشند ایران همسایه نزدیک ما و کشور دوست می باشد روابطمان خیلی خوب است و پس از این نیز باید خوب باشد من شخصا به عنوان یک رئیس جمهور از زمانی که به این سمت برگزیده شدم در جهت از میان برداشتن روابط سرد گذشته میان ایران و آذربایجان و در راه توسعه روابط بین دو دولت تلاش کرده ام". اعتقاد رئیس جمهور فقید جمهوری آذربایجان این بود که حوزه اشتراکات دو کشور به مراتب بیش از اختلافات است و بر همین اساس روابط استراتژیک باید در سایه اشتراکات و با تاکید بر توسعه روابط در آینده و نه تحت تاثیر اختلاف‌ها، هدایت و مدیریت شود.آقای حیدر علی اف با ذکر خاطره ای از دیدار با همتای ایرانی خود بر ضرورت عدم اعتنا به شایعات تاکید می ورزد. " د دیدار فعلی هاشمی رفسنجانی به من گفت که به هنگام برگزاری تظاهرات در 4 اکتبر در جهت انجام کودتا در آذربایجان ، سخنانی مبنی بر اینکه گویا ایران مسبب این حوادث بوده است گفته اند. نمی دانم چنین سخنانی بوده و یا نه، اما اگر گفته شده باشد ، هیچ گونه پایه و اساسی ندارد. من معتقدم که رویارویی ها و تلاش های برخی نیروهای جنایتکار برای انجام کودتا در داخل کشورمان هیچ رابطه ای با جمهوری اسلامی ایران ندارد و نمی تواند داشته باشد. به همین دلیل نیز اگر کسی چنین سخنی گفته باشد من آنرا تکذیب می کنم .ممکن است که گفته باشند، اگر نگفته بودند این شایعات به گوش جامعه ایران نمی رسید . در دیدار با هاشمی رفسنجانی در این رابطه صحبت کردیم. من یک بار دیگر به اطلاع وی رساندم که روابط دوستانه و برادرانه ما بعد از این نیز ادامه خواهد داشت. باید هم در ایران و هم در آذربایجان جلوی کسانی که می خواهند مانع این روابط ما شوند، گرفته شود. ما از طرف خود جلوی این اقدامات را می گیریم. این ادبیات نشان می دهد که روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان بدون شک استراتژیک است.تلاش ایران همواره بر دوستی با همسایگان استوار بوده و البته جمهوری آذربایجان نیز تلاش نموده تا مناسبات دوستانه خود با این کشورها را حفظ کند. ایشان بر این باور بود که جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان دو کشور دوست و برادر با مرزهای جغرافیائی مشخص هستند ومرزهای موجود را به رسمیت می شناسند و در عین حال عواملی که این شایعات را می سازند را می شناسند و با این قضایا عاقلانه برخورد می کنند. آقای حیدر علی اف اصول حاکم بر روابط را به خوبی می شناخت و در طراحی سیاست خارجی، بر ضرورت پایبندی به این اصول تاکید داشت. "اصول اصلی روابط ما عبارت از آن است که ایران تمامیت ارضی آذربایجان را می شناسد عدم نقض مرزها را می شناسد و در امور داخلی آذربایجان دخالت نمی کند آذربایجان نیز تمامیت ارضی ، عدم نقض حریم مرزی و همچنین حق حاکمیت ایران را به عنوان یک حکومت بزرگ به رسمیت می شناسد در امور داخلی ایران دخالت نمی کند و نخواهد کرد این اصل برای کشورما اصلی بسیار واجب می باشد این هم برای ایران واجب است و هم برای آذربایجان بر این عقیده ام که ما بعد از این نیز طبق همین اصول روابطمان را توسعه خواهیم داد". *مطالب داخل گیومه از کتاب "حیدر علی اف و شرق" ،انتشار در باکو سال 2003 توسط انتشارات چاشی اوغلو ،استخراج شده است.
صفحه >> 1 2
حیدر علی اف و دیدگاه دوستی دائمی با ایران (4)
