AZE| Persian | درباره ما| درباره سفارت | تماس با ما
من هیچگاه فراموش نخواهم کرد که آن زمان ایران به ما بسیار کمک کرد قسمت سوم- نخجوان نخجوان، جمهوری خودمختارآذربایجان است که به دلیل منازعه این کشور با ارمنستان، از جمهوری آذربایجان دور افتاده و تا مرز جلفا در ایران،تنها ٤٠ کیلومتر فاصله دارد. جمهوری آذربایجان از طریق نخجوان با ترکیه دارای مرز کوتاهی است که برای دو کشور اهمیت اساسی دارد و خیلی از مبادلات تجاری جمهوری آذربایجان با ترکیه از طریق نخجوان صورت می‌گیرد. آقای حیدر علی اف فرزند نخجوان است و به همین دلیل برای توسعه این جمهوری فعالیت های مهمی انجام داده است.وی در مورد زمان حضور خود در نخجوان و علاقه ای که به ارتباط با ایران داشت گفته است: "من در نخجوان بدنیا آمده ام جوانی من در آنجا سپری شده است درست است که در آن زمان راهها بسته بود اما باز هم برای ما تبریز ، تبریز، تبریز! انگاری اگر دست خود را درازکنی به تبریز خواهی رسید اما آن سیم های خاردار به ما این اجازه را نمی دادند" با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، بین ارمنستان و آذربایجان بر سر منطقه قره باغ،جنگ در گرفت و ارتباط زمینی نخجوان با آذربایجان قطع شد و مردم نخجوان مدتها با مضایق و مشکلات که ناشی از محاصره این شهر بود،دست و پنجه نرم می کردند. "من در آن سالها از سال 1990 تا سال 1993 در نخجوان زندگی می کردم فقط نخجوانی ها می دانند که نخجوان تا چه اندازه در وضعیت سختی به سر می برد ممکن است در اینجا افراد کمی از این مسئله مطلع باشند. زیرا در آن زمان از باکو و یا از جایی دیگر کسانی به نخجوان رفت و آمد نداشتند . ما در آنجا همانند کسانی که در جزیره ای تبعید شده باشند و در وضعیت بسیار سختی زندگی می کردیم. از یک طرف جنگ با ارمنستان ادامه داشت، در مرزهای ارمنستان – آذربایجان تبادل آتش وجود داشت و لازم بود که از بروز جنگ جلوگیری کرد از طرفی هم ا دامه زندگی برای مردم لازم بود. من هیچگاه فراموش نخواهم کرد که آن زمان ایران به ما بسیار کمک کرد." آقای حیدر علی اف در آن مقطع و در زمانی که ریاست شورای عالی نخجوان را بر عهده داشت، برای ایجاد همکاری و روابط نزدیک با ایران تلاش بسیار نمود. ایشان به دلیل روابط دوستانه با مقامات ایرانی از جمله آقای هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور وقت ایران، توانست برای خارج کردن نخجوان از محاصره و تامین نیازهای غذایی و انرژی ، کمک های لازم را دریافت کرده و هزاران نفر را از سرما و مرگ رهائی بخشد. به نقل از روزنامه آذربایجان شماره 234 ، 12 کتبر سال 1999، رئیس جمهور فقید آذربایجان آن روزها را اینگونه بیاد می آورد: " زمان جدائی نخجوان از خاک آذربایجان بواسطه تعرض ارمنستان ، روابط این جمهوری خودمختار با باکو و سایر شهرهای آذربایجان بطور کلی قطع شده بود.ما در آنجا برق و گاز نداشتیم، آب نیز بسیار کم بود و زندگی بسیار سخت و مشکل شده بود. در آن هنگام هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور محترم و علی اکبر ولایتی وزیر خارجه ایران ، من را به تهران دعوت کردند. ما در آنجا مساله کمک به نخجوان را مورد مذاکره قرار دادیم بر اساس پروتکلی که به امضاء رساندیم ، صدور انرژی برق از ایران به نخجوان آغاز شد .کمک های غذایی معینی نیز به نخجوان ارائه شد، رفت و آمد بواسطه پل موجود میان ایران –آذربایجان تا حدودی سهل گردید سفر ساکنان نخجوان به ایران و سفر ایرانی ها به نخجوان و مسایل مربوط به تجارت مردم تسهیل یافت. کارهای بسیار دیگری نیز صورت گرفت." رئیس جمهور آذربایجان در جای دیگری ، ضمن بازنگری تاریخچه ایجاد روابط متقابل با ایران ،در رابطه با وضعیت آن روز نخجوان و دیدار با رئیس جمهور ایران،سخنان ذیل را بیان کرده است : " من بنا به دعوت جناب آقای هاشمی رفسنجانی دو بار به ایران سفر کردم او ما را به تهران دعوت کرد در آنجا قراردادها و اسنادی را امضاء کردیم و کمک ها به آذربایجان ارائه شد ما بطور کامل از انرژی برق محروم شده بودیم ما خط انتقال برق را احداث کردیم من افتتاح خط انرژی برق را بیاد می آورم تا کنون نیز نخجوان از آن استفاده می کند. ما هم زمان خط انتقال برق دیگری را نیز از ترکیه کشیدیم پل را از ترکیه گشودیم و آن را کشیدیم ،از ایران نیز این خط را کشیدیم.درست است که نه انرژی دریافتی از ایران و نه انرژی دریافتی از ترکیه تمامی نیازهای نخجوان به برق را تامین نمی کند ولی تا آن هنگام ما فقط از ارس ، آنهم فقط به اندازه 20 مگاوات بر می داشتیم، همانقدر نیز از ایران دریافت می کردیم، تامین برق نخجوان با این مقادیر ممکن نبود ، ولی مدتی با آن زندگی کردیم سپس بیاد می آورم مسئله این پل –در جلفای آنطرف در جلفای اینطرف، بازار گشایش یافت سپس شاه تختی ، پلدشت ، با آذربایجان غربی ،این کارها انجام شده است بدون تردید این در وهله اول مناسبات برادرانه ، عادلانه و صحیح جمهوری اسلامی ایران نسبت به آذربایجان و نخجوان علت این تحول بود. " در 2 اوت سال 1999 رئیس جمهور آذربایجان هنگام ملاقات با آقای یحیی محمدزاده استاندار وقت آذربایجان شرقی و هیات همراه ، ضمن اشاره کامل به کمک های ارائه شده ایران گفت: " در آن روزهای سخت خصوصا پس از آنکه مرزها در سال1991 باز شد ایران به کشورما و خصوصا به نخجوان که از سوی ارامنه در تحریم اقتصادی قرار گرفته بود کمکهای لازم را ارائه نمود." حیدر علی اف در زمان درگیری جمهوری آذربایجان با ارمنستان ،به علت تشدید عملیات نظامی در نقاط هم مرز و نزدیک آذربایجان بارها با رهبران ایران در رابطه با دریافت کمک های انسانی مذاکره کرد. در این شرایط سخت، دولت ایران به دلیل اعتقاد به توسعه روابط دوستانه با دولت و مردم شریف جمهوری آذربایجان، با انجام کمک های لازم بدون هیچ منت و چشمداشت متقابل و برای احترام به آقای حیدر علی اف،موافقت کرد. بر این اساس نیازهای 100 هزار نفر از جنگ زدگانی که از مناطق اشغال شده رانده شده بودند تامین گردید و کمیته امداد امام خمینی،وظیفه کمک رسانی جدی به جنگ زدگان آذری را به عهده گرفت. رئیس جمهور آذربایجان بارها ضمن بیان اینکه کشورش در این دوران سخت، تنها و بی پشتیبان نیست به کمک های ارائه شده ایران داشت.این اظهارات بیانگر عمق ارتباطات دوستانه وبرادرانه ایران و جمهوری آذربایجان بود .اشاره " کارهایی که ایران در راستای برقراری ارتباط میان نخجوان و آذربایجان از طریق ایران انجام داد برای ما بسیار با اهمیت است. این کارها هنگامی که من در نخجوان کار می کردم نیز وجود داشت زیرا راه ها تا سال 1992باز بود.تا قبل از آن اوضاع بسیار متشنج بود ولی راه ها همچنان باز بودند. اما در تابستان سال 1992 این راه ها بسته شدند. پس از آن ما به ایران مراجعه کردیم، بی تردید دولت مرکزی آذربایجان نیز مراجعه کرده بود. اما دولت نخجوان در این مساله تلاش ویژه ای از خود نشان داد، تا راه را برای ما باز کنند که در نهایت نیز باز شد.اکنون نیز از این راه استفاده می شود. من می دانم که سیاست دولت ایران در این مورد غیر قابل بازگشت و تغییر ناپذیر است. ما نیز از این فرصت استفاده می کنیم و پس از این نیز استفاده خواهیم کرد.این برای نخجوان فرصت بزرگی است" *مطالب داخل گیومه از کتاب "حیدر علی اف و شرق" ،انتشار در باکو سال 2003 توسط انتشارات چاشی اوغلو ،استخراج شده است.
صفحه >> 1 2
حیدر علی اف و دیدگاه دوستی دائمی با ایران (3)
